Jakie wyróżniamy postaci łuszczycy? Czy istnieją skuteczne metody leczenia tej choroby? Czy chorując na łuszczycę pozostajemy pod opieką jedynie dermatologa czy powinniśmy zwrócić się po pomoc także do innych specjalistów? Na pytania odpowiada prof. dr hab. n. med. Irena Walecka.
Jakiej terapii możemy spodziewać się po zdiagnozowaniu łuszczycy?
Wszystko zależy od postaci choroby, z jaką mamy do czynienia u pacjenta. Jeśli jest to łuszczyca o lekkim nasileniu, możemy zadziałać tylko miejscowo. Stosuje się maści, kremy, i lotiony. Zawierają one m.in.: kwas salicylowy, dziegcie, cygnolinę, pochodne Wit D3, inhibitory kalcyneuryny i sterydy. Jeśli zmiany są bardziej nasilone lub nie mamy efektu po leczeniu miejscowym, warto pomyśleć o fototerapii. Fototerapia to naświetlanie skóry lampami wykorzystującymi promieniowanie UVA i UVB. Dostępna jest też fotochemioterapia (tzw. PUVA). To z kolei naświetlanie połączone z podaniem substancji uwrażliwiającej skórę na promieniowanie UVA.
Kiedy lekarz włącza leczenie ogólne?
Dopiero wtedy, gdy kuracja miejscowa lub fototerapia/ fotochemioterapia są nieskuteczne lub kiedy są przeciwskazania do tych terapii. W przypadku łuszczycy o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego lekarz może zlecić leczenie immunosupresyjne lub retinoidami.
I tu bardzo ważna informacja dla pań poddających się tej kuracji.
Kobiety przyjmujące preparaty, które wymieniłam, muszą stosować skuteczną antykoncepcję. W przypadku ciąży efektem ubocznym retinoidów mogą być bardzo poważne wady płodu.
A jeśli po leczeniu ogólnym u pacjenta nadal nie widać poprawy lub występują działania niepożądane?
W przypadku łuszczycy o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego lub zajmującej w znacznym stopniu tzw. okolice szczególne (skóra owłosiona głowy, twarz, ręce i stopy, okolice intymne, paznokcie) i braku adekwatnej odpowiedzi na klasyczne leczenie ogólne lub przy wystąpieniu objawów ubocznych, lekarz może włączyć pacjentowi leczenie biologiczne. Obecnie mamy w Polsce dwa programy lekowe NFZ dla pacjentów z łuszczycą: program „Leczenia umiarkowanej i ciężkiej łuszczycy plackowatej” oraz program „Leczenia aktywnej postaci łuszczycowego zapalenia stawów”.
Na czym polega leczenie biologiczne?
Leczenie to polega na podawaniu pacjentowi bardzo skutecznych i bezpiecznych leków p/zapalnych, które powstały przy użyciu technik biologii molekularnej (inżynierii genetycznej). Każdy pacjent inaczej odpowiada na leczenie i każda łuszczyca jest inna – ma inny przebieg, inną lokalizację. Dlatego terapię należy dobierać indywidualnie.
Czego mogą spodziewać się po leczeniu biologicznym?
Leki biologiczne u większości pacjentów powodują szybką poprawę stanu skóry poprzez wyhamowanie toczących się procesów zapalnych. Przekłada się to na poprawę zmian skórnych. Leki stosowane w terapiach biologicznych mają różny mechanizm działania i czasami zdarza się, że dopiero włączenie kolejnego leku kończy się sukcesem. W programie lekowym NFZ leczenia łuszczycy plackowatej umiarkowanej do ciężkiej mamy w chwili obecnej do dyspozycji 11 leków i nieograniczony administracyjnie czas leczenia.
Dla pacjentów niezmiernie ważne jest utrzymanie choroby w możliwie jak największym wyciszeniu. Terapie biologiczne zapewniają im to. Dają nie tylko szansę na znaczącą poprawę jakości życia, ale również na powrót do pracy pacjenta, normalne funkcjonowanie w społeczeństwie i oszczędności dla systemu. Stosując innowacyjne terapie, takie jak leczenie biologiczne, wpływamy na wszystkie elementy procesu zapalnego. Wdrożenie tego leczenia zmniejsza śmiertelność pacjentów i liczbę oraz nasilenie powikłań narządowych.
Czy chorując na łuszczycę pozostajemy pod opieką jedynie dermatologa czy powinniśmy zwrócić się po pomoc także do innych specjalistów?
Już w pierwszej części rozmowy o łuszczycy wspomniałam, że łuszczyca jest ogólnoustrojową chorobą zapalną. Oznacza to, że dermatolog musi patrzeć na pacjenta kompleksowo.
Tak zwany „marsz cytokinowy” dotyczy zarówno skóry, jak i innych narządów wewnętrznych. Dlatego u każdego pacjenta powinno zwrócić się uwagę na to, czy nie zgłasza objawów łuszczycowego zapalenia stawów, czyli bólu i obrzęków stawów, a także porannej sztywności. Odpowiedź pozytywna jest wskazaniem do wizyty u reumatologa. Jeśli z kolei pacjent ma wysokie ciśnienie, należy poprosić o konsultację kardiologa. Jeżeli w badaniach krwi pojawią się nieprawidłowe parametry np. wątrobowe, trzeba skierować na konsultację do hepatologa itd.
Cdn.
